Sau khi tan họp, Hạng Hạo Nhiên cùng Hàn Ấn đi ô tô tới trấn Đông Sơn. Lần này trở lại, mục đích muốn tìm những người bên cạnh Mã Kính Dân nói chuyện, kể cả gia đình của hắn, tài xế và thư ký, hiểu rõ một ít hành trình công tác của hắn gần đây, những người tiếp xúc vân vân… Nếu có thể còn phải gặp mặt những nhà đã phá dỡ từng mâu thuẫn với Mã Kính Dân, đương nhiên họ không phải là hung thủ, song có lẽ từng bộc lộ cảnh ngộ của mình cho kẻ đó.
Hai người đến sở cảnh sát tìm Bạch Đại Niên, muốn ông ta phái một dân cảnh hiệp trợ dẫn đường, như vậy có thể tiết kiệm một ít thời gian. Bạch Đại Niên đồng ý rất sảng khoái, hơn nữa chủ động xin đi giết giặc, Hạng Hạo Nhiên cũng đang muốn từ chỗ ông ta hỏi thăm chút tình hình của Mã Kính Dân, liền không hề chối từ.
Bàn bạc lộ tuyến xong, do Bạch Đại Niên lái xe, ba người lập tức lên đường. Xe jeep chạy trên đường làng, hai bên đều là cảnh tượng phồn vinh khí thế ngất trời, vui sướng quang vinh. Vốn là cánh đồng nay bị xi măng sắt thép chiếm cứ, giá tam giác, cần cẩu lớn có thể thấy khắp nơi, tiếng binh binh bang bang gõ gạch, gõ đá vang vọng xóm làng. Tình cảnh này đã thấy khá nhiều ở thành phố mấy năm trước, gần đây từ từ lan tràn đến nông thôn, cái này gọi là đại thành khu, đại phát triển. Nhưng nó đến tột cùng là loại tiến bộ , phát triển, hay mù quáng, thiển cận, không ai nói rõ được.
Hạng Hạo Nhiên đưa cho Bạch Đại Niên một điếu thuốc, lại đưa bật lửa lên, Bạch Đại Niên khiêm nhường một chút rồi châm thuốc. Hút hai cái, liền chủ động nhắc tới Mã Kính Dân. “Tối hôm qua hiện trường có nhiều người không tiện nói, hiện giờ thừa cơ hội này tôi cẩn thận nói cho các anh về con người Mã Kính Dân này. Hai năm nay vì công tác di dời, tôi và hắn giao tiếp khá nhiều, cũng xem như hiểu rõ hắn. Nói thật, sở cảnh sát không để cho hắn lợi dụng, phải vậy thôi, anh lăn lộn trên địa bàn người ta, nhiều ít cũng phải cho người ta chút mặt mũi.”
Nhắc tới Mã Kính Dân, vẻ mặt Bạch Đại Niên phức tạp, như có một bụng lời muốn nói, “Tên Mã Kính Dân này không có tố chất gì, do chủ nhiệm thôn Trị Bảo đưa lên, dựa vào một thân dũng mãnh, dựa vào quan hệ kinh doanh, từng bước ngồi lên vị trí phó trấn trưởng. Hắn trời sinh tính cuồng vọng, tính tình nóng nảy, hơn nữa đối xử với lão bách tính như kẻ thù. Vì công trình chiến tích, vì lợi ích xấu xa vụng trộm, hắn căn bản mặc kệ sống chết của lão bách tính, dùng hết mọi thủ đoạn dẹp bỏ, hủy nhà cửa đất đai thôn dân, các hộ di dời ở mười dặm tám thôn trên trấn đều ghét cay ghét đắng hắn.”
“Người như thế sao có thể làm lãnh đạo, còn càng làm càng lớn nữa?” Hàn Ấn ở bên cạnh hỏi.
“Vậy là cậu không hiểu rõ rồi, trong mắt lão bách tính đó là cả gan làm loạn, nhưng trong mắt lãnh đạo trấn đó là có năng lực công tác, có hiệu suất công tác. Lãnh đạo chú trọng kết quả, về phần quá trình thế nào, bách tính trả giá đắt ra sao, họ không hề quan tâm, còn thường xuyên khen Mã Kính Dân là giỏi giải quyết khó khăn nữa đấy! Có lãnh đạo dung túng, Mã Kính Dân càng thêm kiêu ngạo ngang ngược, động tí là tự mình vào nhà dỡ ngói, thậm chí ban ngày ban mặt trước phóng viên còn dám đánh mắng lão bách tính.” Nói đến đây, Bạch Đại Niên không khỏi thổn thức, “Ôi… Cậu chỉ có tự mình trải qua, cậu mới có thể cảm nhận rõ được lão bách tính yếu thế cỡ nào. Nếu cậu là những lão bách tính đó, cậu sẽ phát hiện căn nhà mình dùng hết tiền dành dụm cả đời xây nên, mảnh đất cậu cực nhọc vất vả cả đời đều không thuộc về cậu. Cậu không cách nào làm chủ chúng. Chỉ cần phía trên yêu cầu, cậu phải tiếp nhận. Cậu không thể cự tuyệt. Lựa chọn cự tuyệt, sẽ có đủ loại chuyện không công chính lạ lùng xảy ra trên người cậu, thậm chí ngay cả nhà cậu ngủ dậy sẽ biến thành đống phế tích, mặc dù ở đó còn có tiếng kêu rên của cụ già, có tiếng khóc lóc của con trẻ, tất cả đều bị tiếng nổ vang của máy ủi bao phủ. Đúng rồi, cậu phản kháng, cậu kiện lên trên, cánh cửa sở cảnh sát và bệnh viện tâm thần sẽ mở rộng cho cậu. Cậu sẽ phát hiện Trung Quốc hóa ra nhỏ như vậy, bất kể là xe lửa tàu thủy chung quy đều có thể gặp người quen, mà họ đều chẳng hề ngoại lệ dùng đủ loại nguyên nhân mang cậu từ thủ đô trở về. Cho nên dưới loại tình hình này, liên tiếp xuất hiện các sự kiện tự thiêu, cũng không có gì khó hiểu nữa.”
Bạch Đại Niên hít mũi, “Có đôi khi tôi đứng tại hiện trường như thế, trong lòng sẽ luôn sợ hãi, tôi sợ nếu có một ngày lão bách tính không chọn tự vẫn nữa, mà cùng chúng tôi đồng quy vu tận thì sao đây?” Bạch Đại Niên nói xong, bầu không khí trong xe có chút bi thương, lúc này lại nhìn cảnh tượng “lật trởi đổ đất” bên ngoài cửa sổ, không khỏi khiến lòng người có chút âm thầm lo lắng — Thượng Đế muốn hủy diệt, chắc chắn sẽ gây ra điên cuồng. Đây là sự điên cuồng cuối cùng chưa?
Có sự hiệp trợ vững chắc của Bạch Đại Niên, cuộc hẹn cũng thuận lợi hơn nhiều, chỉ mất mấy tiếng những gì nên nói đều đã nói xong, chẳng qua không có nhiều thu hoạch lắm. Giữa trưa, trước khi rời khỏi trấn, Hạng Hạo Nhiên muốn mời Bạch Đại Niên ăn bữa cơm, cảm tạ ông ta hiệp trợ. Ba người tìm nhà hàng sạch sẽ, ăn đã đời mấy món nông gia, song cuối cùng lại là Bạch Đại Niên tranh thanh toán tiền.
Trên đường trở về, hai người nhắc tới Bạch Đại Niên, đều cảm thấy người này không tồi. Hàn Ấn còn nói hình như đã gặp ông ta đâu đó, nhưng nhất thời không nhớ ra. Ô tô vừa vào nội thành, Hạng Hạo Nhiên nhận được điện thoại trong đội, nói đã sưu tập được mấy vụ án mất tích, có hai cái khá đáng nghi, chờ y cùng Hán Ấn trở về phán đoán.
Để điện thoại xuống, Hạng Hạo Nhiên hỏi một vấn đề, nhìn như tùy tiện hỏi, kỳ thật trong lòng y đã cân nhắc cả buổi trưa. “Hung thủ ’15 tháng 7′ không gây án, có thể là vì hắn đã tính ngày xem Tiểu Thuần làm đối tượng trừng phạt không?”
“Không đâu!” Hàn Ấn trả lời rất chắc chắn, xem ra vấn đề tương tự anh cũng đã từng cân nhắc, “Hung thủ rất mê luyến rất hưởng thụ kế hoạch giết người của mình, hắn nhất định sẽ nghiêm khắc chấp hành. Ngày Liễu Thuần bị hại, âm lịch không phải 15 tháng 7, hơn nữa cô ấy cũng là nhân viên công chức, thân phận trùng với Mã Kính Dân. Lại nói, nếu đúng như anh nói, hung thủ nhất định sẽ làm chút gì đó, biểu diễn cho chúng ta, biểu diễn cho thế nhân xem.”
“Thế thì. Nếu tôi là kẻ biến thái, có lẽ tôi sẽ quật mộ lên…” Một câu nói của Hạng Hạo Nhiên, khiến Hàn Ấn thoáng cái im lặng lại, mắt một lần nữa đờ ra, hiển nhiên đã được gợi ý gì đó.
“Nghĩa trang Đông Sơn thuộc quản hạt của ai?” Hàn Ấn đột nhiên chuyển chủ đề.
Câu hỏi của Hàn Ấn có chút lạc khỏi chủ đề trước đó, Hạng Hạo Nhiên không kịp phản ứng, “Nghĩa trang Đông Sơn… thì sao?”
“Ngày 15 tháng 7 đó, ở nghĩa trang Đông Sơn đã xảy ra một vụ án quật mộ, khi đó tôi và cha tôi đi viếng mộ chứng kiến.”
“Cậu nghi ngờ… Nghĩa trang Đông Sơn chẳng phải ở trấn Đông Sơn sao? Thuộc quản lý của Bạch Đại Niên đó!”
“À! Đúng vậy, ngày đó ông cảnh sát kia chính là Bạch Đại Niên! Hèn chi tôi nhìn có chút quen mắt, tôi lập tức về tìm ông ấy hỏi thăm chút tình hình cụ thể nhé?” Hạng Hạo Nhiên lập tức quay đầu xe chạy về phía trấn Đông Sơn, còn Hàn Ấn đã sớm không kịp đợi lấy di động ra gọi cho Bạch Đại Niên, nhưng gọi rất nhiều lần cũng không ai nghe.
…
Ngày còn chưa kết thúc, nhưng đối với Bạch Đại Niên mà nói, đã đủ dài đằng đẵng rồi. Theo đội cảnh sát khảo sát hiện trường cả buổi, sáng lại bôn ba tới trưa, cơ thể hơn 50 tuổi của ông ta thật sự có chút không tiêu, bệnh đau bụng cũ cũng tái phát. Sau khi chia tay Hạng Hạo Nhiên và Hàn Ấn về sở cảnh sát, Bạch Đại Niên đến phòng làm việc muốn nằm nghỉ chút, nhưng đầu vừa mới chạm gối, lại có nhiệm vụ khẩn cấp. Lão bách tính một thôn gần đó vì vấn đề trưng thu, nổ ra xung đột với lãnh đạo trấn, trấn yêu cầu cảnh sát lập tức dồn tất cả cảnh lực duy trì trật tự. Lúc này Bạch Đại Niên đang cùng cảnh sát kẹp giữa lão bách tính và lãnh đạo làm tường người, đang sứt đầu mẻ trán, nào có thời gian để ý điện thoại trong túi. Hạng Hạo Nhiên và Hàn Ấn trở lại, cả cục cảnh sát chỉ còn lại mấy nhân viên nữ. Hỏi rõ nguyên nhân, lại bảo nữ nhân viên chỉ đường, hai người liền chạy qua đó.
Thôn ở trấn Đông Sơn khá tập trung, khoảng cách giữa các thôn không xa, dọc đường hỏi thăm, chỉ năm sáu phút hai người đã chạy tới chỗ xảy ra chuyện. Nơi đó là một khu vườn cây ăn trái, vài chiếc máy ủi đất đậu trong đó, xung quanh cây cối đầy vết thương, một mảnh hỗn độn. Khoảng bốn, năm chục lão bách tính vây xung quanh máy ủi đất, một người dáng vẻ lãnh đạo đứng bên cạnh máy ủi đất rướn cổ kêu gọi đầu hàng, lão bách tính cũng nhao nhao cãi lại, tâm trạng cực kỳ kích động.
Kỳ thật tình hình vừa rồi so với hiện tại còn gay go hơn, lão bách tính và lãnh đạo trấn lo chuyện phá dỡ thiếu chút nữa đánh nhau, còn khiến Bạch Đại Niên và đám cảnh sát liên lụy. Cũng may trấn trưởng nghe nói tình thế nghiêm trọng, kịp thời thấy được, lúc này đang gọi hàng trấn an lão bách tính, không khí căng thẳng mới tạm hòa hoãn xuống, Bạch Đại Niên cũng có thể nhân cơ hội thở lấy hơi.
Bạch Đại Niên vừa chuồn, thoáng thấy Hạng Hạo Nhiên và Hàn Ấn đứng sau đám người, liền chào phó sở trưởng bên cạnh đôi câu, vòng ra đám người ngoắc hai người họ. Từ xa Bạch Đại Niên đã hỏi “Hai cậu sao lại quay về?”
“Bạch sở, ta từng gặp nhau đó.” Hàn Ấn vội vã đáp.
“Đúng là từng gặp, trưa chẳng phải đã cùng ăn cơm sao?”
“Không phải, tôi là nói chúng ta từng gặp nhau trước đây. 15 tháng 7, ở nghĩa trang Đông Sơn, các anh đang khảo sát hiện trường, tôi còn hàn huyên với ngài hai câu, nhớ không?”
Bạch Đại Niên không khỏi nhìn kỹ Hàn Ấn vài cái, vỗ trán nói, “Cậu xem trí nhớ tôi này, người cao tuổi đúng là tệ thật.”
Hàn Ấn ngại ngùng cười, “Không, không, không, có lẽ khi đó ngài đang bận rộn, không chú ý tới tôi. Được rồi, vụ án kia về sau điều tra thế nào?”
“Tra gì mà tra chứ? Sao tra được? Dù sao qua vài ngày phía nghĩa trang và gia đình đã ngầm thương lượng, vụ án cũng liền vứt sang một bên. Song tôi phỏng chừng là do mấy gã điên làm, hơn nửa đêm chạy đến nghĩa trang, quật mộ phần con người ta lên, rắc tro cốt khắp nơi, cuối cùng còn bỏ vào hủ cốt một tờ trăm đồng…”
“Chờ chút!” Hàn Ấn và Hạng Hạo Nhiên cơ hồ đồng thời cắt ngang lời Bạch Đại Niên, Hàn Ấn truy hỏi, “Trong hủ cốt để lại một tờ tiền thật?”
“Đúng vậy! Tờ nhân dân tệ mới toanh!” Bạch Đại Niên bị hỏi có chút khó hiểu.
“Đây là hành vi đánh dấu, đúng không?” Hạng Hạo Nhiên hỏi Hàn Ấn.
Hàn Ấn nặng nề gật đầu, ngay sau đó kéo cánh tay Bạch Đại Niên, dồn dập nói: “Đi, quay về sở, tìm hồ sơ vụ án này cho chúng tôi xem.”
“Không cần, không cần,” Bạch Đại Niên kéo Hàn Ấn, “Chuyện phá dỡ này nhiều lắm, tôi nào có nhân thủ thăm dò vụ án kia, chỉ là vụ án cá biệt, chưa từng điều tra cụ thể. Chỉ biết chủ mộ tên Thạch Thiến, chồng tên Tá Cần Tư, công tác tại đài truyền hình thành phố. Thông qua thẩm vấn nhân viên bảo vệ nghĩa trang đêm đó, phỏng chừng thời gian quật mộ vào ’15 tháng 7′, sau 3 giờ sáng.”
“Chỉ có nhiêu đó?”
“Đúng vậy, chỉ tra được thế. Rốt cuộc là sao?” Bị tâm trạng hai người lây nhiễm, Bạch Đại Niên đầy khẩn trương hỏi.
“Chúng tôi nghi ngờ, quật mộ có khả năng liên quan tới án mạng liên hoàn.”
“Không thể nào! Hắn so đo với người đã chết làm gì?”
“Hắn là kẻ biến thái mà! Được rồi không nói nữa,” Hạng Hạo Nhiên phất tay, “Tình hình ở đây thế nào?”
“Không có gì, cũng quen rồi.” Bạch Đại Niên cười khổ nói, “Trấn muốn trưng thu đất của vườn trái cây, nhưng hiện giờ đang là lúc dưa trổ lê chín bán được tiền, lão bách tính không nỡ. Hơn nữa cũng không hài lòng với khoản tiền bồi thường, cho nên nói chuyện rất lâu cũng chưa chịu ký tên. Nhưng phía trấn đã thương lượng xong hợp đồng với bên khai phá, ép nóng nảy nên chơi ác, đội xử lý phá dỡ trấn thừa dịp lão bách tính nghỉ ăn cơm giữa trưa, đem máy ủi đất chuẩn bị mạnh mẽ san bằng vườn trái cây, bị lão bách tính phát hiện thì nổi lên xung đột. Có điều bây giờ ngay cả trưởng trấn cũng kêu gọi đầu hàng rồi.” Bạch Đại Niên vừa nói đến trấn trưởng, lãnh đạo vừa rồi còn đang gọi hàng bên cạnh máy ủi đất liền dưới sự hộ tống của vài người, thoát khỏi đám đông đi về phía ông ta. Gã nhìn qua có vẻ tức giận, đi tới bên cạnh Bạch Đại Niên hạ giọng, nói: “Con mẹ nó, nói thế nào cũng không được, đã nể mặt họ lắm rồi. Lão Bạch, không bằng cứ bắt mấy tên cầm đầu về giáo dục hai ngày, không cho đám điêu dân này nếm chút lợi hại, liền chẳng biết Mã vương gia có ba mắt, bức ép ông đây, trực tiếp dùng máy ủi đấy xúc bay chúng!”
“Ông làm lãnh đạo sao có thể nói như vậy? Ông có quyền gì tùy tiện bắt người?” Hàn Ấn rốt cuộc vẫn là trẻ tuổi, đối mặt với cảnh tượng khiến người ta tức giận trước mắt, rốt cuộc nhịn không được nói chen vào.
Trưởng trấn liếc Hàn Ấn trắng mắt, nghĩa chính nghiêm từ nói: “Tiểu đồng chí, nói chuyện phải có chút nguyên tắc, cậu rốt cuộc là chuẩn bị phát ngôn thay mặt chính phủ, hay phát ngôn thay lão bách tính?”
Một câu nói, thế mà đẩy quan hệ chính phủ và lão bách tính lên đến quan hệ địch ta, mặc cho ai cũng cảm thấy phẫn nộ, Hạng Hạo Nhiên cũng không kềm được lửa, chỉ vào đám đông, cao giọng nói: “Ông mở mắt ra nhìn kỹ xem họ là ai? Họ là đồng bào của ông, lão bách tính của ông, không phải giai cấp kẻ địch! Miễn bàn hai chữ chính phủ, ông đại biểu cho chính phủ được sao? Ông không xứng!”
“Cậu…” Trưởng trấn vừa muốn phát hỏa, Bạch Đại Niên vội vàng chen vào, giới thiệu thân phận của Hạng Hạo Nhiên. Nghe nói Hạng Hạo Nhiên là chi đội trưởng chi đội cảnh sát, là vì vụ án Mã Kính Dân mà đến, lửa của trưởng trấn lại nghẹn trở về. Trong lòng tính toán: Chi đội trưởng này, thế nào cũng là một cấp bậc, không chừng còn là một phó cục, từ cấp bậc hành chính mà nói chắc chắn phải cao hơn chỗ hắn. Lại nói tuổi còn trẻ như vậy, không chừng tương lai tiền đồ vô lượng, khẳng định cũng là có người che chở, không thể đắc tội.
Nghĩ đến đây, trưởng trấn lập tức thay đổi sắc mặt, nặn ra một nụ cười khó coi, nói: “À, là vì vụ án của Mã Kính Dân, vậy các cậu cứ nói tiếp, tôi đi trước.” Nói rồi phất tay, hậm hực bỏ đi.
Trưởng trấn vừa đi, Bạch Đại Niên cũng gấp rút thúc giục hai người, “Các cậu đi nhanh lên, đã đủ loạn rồi, đừng ở đây chen vào thêm nữa, loại chuyện này cảnh sát tôi không quản được.”
Hai người biết Bạch Đại Niên nói thế là vì tốt cho họ, liền có chút không cam lòng lên xe, khởi động xe cùng Bạch Đại Niên nói lời từ biệt. Xuyên qua kính chiếu hậu, Hàn Ấn chứng kiến Bạch Đại Niên đang phất tay với họ, ánh mắt ngơ ngác tràn đầy khó xử và bất đắc dĩ. Hàn Ấn biết, đó là một loại ánh mắt bị hiện thực làm chết lặng.
Lại chạy trên con đường trở về thành phố, hai người đều không muốn nói chuyện, trong xe có chút áp lực, Hạng Hạo Nhiên tiện tay mở radio, bên trong truyền ra một giai điệu dễ nghe: Một ngọc khẩu Trung Quốc, một đỉnh ngói thành nhà, đều nói nước rất lớn, kỳ thật một nhà. Một lòng chứa đầy nước, một tay chống đỡ nhà, nhà là nước nhỏ nhất, nước là ngàn vạn nhà. Nước của thế giới, nhà của đất trời, nước có mạnh, nhà mới giàu…
Đúng vậy! Như lời trong bài hát này vậy: Có nước mới có nhà, ngàn vạn nhà tạo thành nước, nhà phải biết cám ơn, nước phải học đảm đương, nước và nhà cùng tương trợ nhau, nước nhà mới có thể hài hòa cường đại. Nhà sinh bởi nước, nước là gốc rễ. Bất luận nghèo khó hay giàu sang, bất luận quang minh hay hắc ám, lòng yêu nước, trung thành với nước là tín ngưỡng duy nhất của nhà, bất luận khi nào ở đâu, nhà (lão bách tính) đều là con dân của nước, không phải kẻ địch!
… Nước là nước của ta, nhà là nhà của ta, ta yêu nước ta, ta yêu nhà ta…